„Zaufaj mi” to 11 kryminalny thriller Andersa Roslunda, jednego z najbardziej uznanych szwedzkich autorów powieści kryminalnych. Powieść należy do serii, koncentrującej się na śledztwach prowadzonych przez policyjnego detektywa Ewerta Grensa i jego młodszego podwładnego, Svena Sundkvista. Seria ta, rozpoczęta we współpracy z Börge Hellströmem, a kontynuowana przez Roslunda solo po śmierci partnera, skupia się na trudnych tematach społecznych, takich jak handel ludźmi, przemoc wobec dzieci, terroryzm czy korupcja.

Ewert Grens to postać złożona – samotny, zgorzkniały detektyw, którego życie osobiste naznaczone jest tragediami, co dodatkowo wpływa na jego sposób prowadzenia śledztw. Seria zdobyła uznanie za realistyczne przedstawienie pracy policyjnej i złożonych problemów społecznych, osadzonych w świecie brutalnej przestępczości. Stało się tak w dużej mierze dzięki przestępczej przeszłości Hellströma i dziennikarskiemu doświadczeniu Roslunda.

Tym razem autor serwuje czytelnikom nie tylko pełną napięcia opowieść kryminalną, ale również ponure podsumowanie realiów współczesnej Szwecji, w których przestępcy są zawsze o pół kroku przed policją. Fabuła rozwija się w kontekście współczesnych problemów społecznych, takich jak zorganizowana przestępczość, prostytucja i handel ludźmi. Jest to bezpośrednie nawiązanie do jednej z pierwszych powieści z serii, zatytułowanej „Dziewczyna, która chciała się zemścić”. Obserwowaliśmy w niej trudne losy Lydji, Litwinki, która zamiast nowego życia znalazła w Szwecji piekło, pracując jako prostytutka w sekretnym domu publicznym w Sztokholmie. W nowej książce wraca ona jako postać drugoplanowa, ponieważ ważnym tematem znów jest tu trafficking. Po raz kolejny śledzimy losy dziewczyn, które mają zarabiać na przestępczą organizację, żeby wykupić się z fikcyjnych długów, w które wpadły przyjeżdżając do Szwecji.

Grens zostaje uwikłany w śledztwo, związane właśnie z handlem ludźmi. Z drugiej jednak strony, po wielu latach samotności odnalazł stabilizację w życiu prywatnym. Powoli jednak okazuje się, że sprawy nie wyglądają tak różowo, jak zdają się wydawać. Na dodatek ludzie, którzy stoją obecnie za przestępczym procederem, odpowiadają za strzelaninę, w której śmiertelnie ranny zostaje Sven, dawny podwładny, a dziś przyjaciel głównego bohatera.

Największe wrażenie robi w przypadku tej powieści fakt, że czytelnicy wcześnej poznają tożsamość nowego władcy podziemnego świata. Obserwowanie Grensa, który coraz głębiej wchodzi w pajęczą sieć, nie należy do przyjemnych doświadczeń… Na szczęście jest jeszcze Piet Hoffman, nawrócony przestępca, który pojawił się w serii kilka tomów temu. Jego lojalność i umiejętności, nabyte po drugiej stronie prawa, tym razem pomogą Grensowi wywinąć się z pułapki, którą na niego zastawiono.

Choć Roslund od kilku tomów musi sam sobie radzić z opisywaniem przestępczego świata, nic nie wskazuje na to, by wypalił się z doskonałych pomysłów. Seria nadal zaskakuje i potrafi przykuć uwagę czytelnika do lektury. Na dodatek autorowi udaje się przemycić trochę istotnych społecznie zagadnień, które są przecież wizytówką skandynawskiego kryminału.

Autor: Rafał Chojnacki

Anders Roslund, Zaufaj mi, Czarna Owca 2024.