Imię i nazwisko: Karl Stig-Erland Larsson
Urodzony: 1954
Zmarł: 2004
Kraj pochodzenia: Szwecja
Pisarska sława spadła na Stiega Larssona dopiero po niespodziewanej śmierci, kiedy to ukazały się trzy tomy napisanej przez niego serii „Millennium„.
Larsson urodził się w 1954 roku w niewielkiej miejscowości Skelleftehamm, na północy Szwecji. Wychowany był przez dziadka, który wpoił mu skrajnie lewicowe przekonania. W czasie studiów w Umeå zaangażował się w ruch lewicowy, poznał wówczas swoją życiową partnerkę, Evę Gabrielsson, jednak para nigdy nie zarejestrowała tego związku.
Od najmłodszych lat Larsson interesował się literaturą. Choć czytał również kryminały, przez długi czas był przede wszystkim fanem literatury science-fiction, współredagował nawet fanziny poświęcone tej tematyce, napisał wówczas kilka opowiadań, które ukazały się w prasie fanowskiej.
Od samego początku Larsson posługiwał się imieniem Stig, jednak kiedy okazało się że mylono go z innym publicysta i autorem o tym samym nazwisku, postanowił nawiązać do jednego z klasyków szwedzkiego kryminału i na wzór Stiega Trantera przyjął inną pisownię swojego imienia.
Przyjazd do Sztokholmu i podjęcie pracy w agencji prasowej, wiązały się koniecznością przejścia wszystkich szczebli drabiny w tym zawodzie. Z czasem o Larssonie zrobiło się głośno, ponieważ zaangażował się w śledzenie działań grup neofaszystowskich. Wielokrotnie z tego powodu grożono mu śmiercią. Stał się również specjalistą w sprawie przemocy skierowanej wobec kobiet.
Jego projekt literacki, seria „Millennium”, zakładał napisanie 10 tomów, utrzymanych w sensacyjno-kryminalnym klimacie. Niestety listopada 2004 roku w redakcji prowadzonego przez siebie antyrasistowskiego magazynu „Expo” Larsson źle się poczuł. Okazało się że jego serce odmówiło posłuszeństwa na kilka miesięcy przed wydaniem pierwszego tomu jego serii. Zdążył złożyć u wydawcy trzy kompletne tomy, wiadomo że pracował nad kolejnymi.
Po śmierci Larsson rozgorzała walka o jego spuściznę, ponieważ Eva Gabrielsson, która przez kilkadziesiąt lat była jego towarzyszką życia, zgodnie ze szwedzkim prawem nic nie dostała. Spadek przypadł ojcu i bratu Larssona, z którymi prawie nie utrzymywał kontaktów.
Powieści Larssona zdobyły sporo nagród: w 2006 i 2008 – Szklany Klucz (Glasnyckeln) za powieści „Mężczyźni, którzy nienawidzą kobiet” („Män som hatar kvinnor) i „Zamek z piasku, który runął” („Luftslottet som sprängdes”), w 2006 Złoty Łom (Den Gyllene Kofoten) za „Dziewczyna, która igrała z ogniem” („Flickan som lekte med elden”), a także kilka międzynarodowych nagród, m.in. ITV3 Crime Thriller Award (Wielka Brytania, 2008), Exclusive Books Boeke Prize (Republika Południowej Afryki, 2008), Galaxy British Book Awards (Wielka Brytania, 2009) i inne.
W 2015 roku ukazała się czwarta część cyklu, napisana za zgodą wydawcy i spadkobierców przez szwedzkiego pisarza David Lagercrantza, który ożywił Mikaela Blomkvista i Lisbeth Salander, bohaterów Larssona, w swojej książce zatytułowanej „Co nas nie zabije” („Det som inte dödar oss”).
Autor: Rafał Chojnacki